Het strategische gelegen gebouw was al heel vroeg belangrijk voor de gemeente Herzele. Vermoedelijk al in de twaalfde eeuw stelden rechters er misdadigers terecht en werden er discussies uitgeklaard. Vanuit de toren declameerde een verkondiger belangrijke berichten aan het volk.
In 1778 moet het Schepenhuis dringend gerestaureerd worden. Het gebouw wordt verkocht aan de toenmalige Heer van Herzele, die o.a. voor een nieuwe toren zorgt. Daarna doet het gebouw afwisselend dienst als woning, als winkel en als herberg en dat onder verschillende bewoners en eigenaars. De gemeentelijke diensten blijven er met uitzondering van enkele jaren steeds gehuisvest.
In 1947 koopt het gemeentebestuur het op dat moment vervallen Schepenhuis voor 350.000 frank en gaat over tot grondige renovatiewerken. De twee bijgebouwtjes worden gesloopt, het dak wordt vernieuwd, de voorgevel krijgt het wapenschild van Herzele en de toren maakt plaats voor een beiaard met 28 klokken die elk kwartier een melodie voor de buurt speelt.
Na de fusie in 1977 barst het Schepenhuis uit haar voegen. De gemeentelijke diensten worden te groot en de meeste personeelsleden moeten ergens anders gehuisvest worden. Op dit moment bekijkt de gemeente verschillende mogelijkheden om het gebouw een nieuwe invulling te geven.
Schandpaal
Naast het Schepenhuis vind je een schandpaal. Deze achthoekige paal uit blauwe hardsteen is een symbool van de rechtsmacht uit het ancien régime. De rechters ketenden hier de veroordeelden van kleine vergrijpen aan vast. Tijdens de marktdag of bij een grote volkstoeloop werden ze “aan de kaak gesteld” of openlijk te schande gebracht. Deze straf werd in Vlaanderen toegepast tot in de late 18de eeuw, maar is pas officieel bij wet verboden sinds 1867.
In 1952 herstelde de gemeente de schandpaal. De twee meter hoge paal staat nu op een octagonale sokkel. De oorspronkelijke ijzeren ringen, waaraan de misdadiger met hals en armen werd vastgeketend, werden bewaard.
Beiaard
Bovenop het Schepenhuis pronkt de Beiaard van Herzele. De eerste plannen voor het plaatsen van een beiaard dateren van 1946. Herzele vierde toen drie keer feest: het vijftigjarig ambtsjubileum van burgemeester Joseph Matthijs, het gouden priesterjubileum van pastoor-deken Sylvain Symoens en het eeuwfeest van de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia. De burgemeester wou uitpakken met een cadeau voor alle inwoners: een beiaard. Na de renovatie van het schepenhuis in 1952 werd de beiaard geplaatst, met dank aan een omhaling bij de inwoners. Op kerstdag werd het instrument plechtig ingespeeld.
De beiaard bestaat uit 28 klokken, met daarop het wapenschild van de gemeente. De lichtste klok weegt 11 kilogram. De volledige beiaard weegt 1.660 kilogram. Aan de beiaard is ook een uurwerk met slagwerk en verlicht kader gekoppeld. Elk half uur gaat het klokkenspel tekeer. Daarvoor zorgt de beiaardcomputer ‘Apollo SBSI’.
Markt 1, Herzele
Gegidste rondleiding en/of meer info?
Neem contact op met de dienst Toerisme.
