Kerken en kapellen

Aan religieus erfgoed geen gebrek in onze gemeente.

Kerken

Sint-Antonius-Abtkerk

De Sint-Antonius-Abtkerk in Borsbeke is niet alleen één van de mooiste kerken van Zuid-Oost-Vlaanderen, maar is ook al eeuwen een drukbezochte bedevaartsplaats. De geschiedenis van de kerk gaat terug tot de 12de eeuw. De kerk onderging door de eeuwen heen verschillende herstellingen en verbouwingen. Een restant van de oudste, Romaanse toestand is nog herkenbaar in de toren: een merkwaardige vierkante vieringtoren die overgaat in een achthoek. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog, tussen 1579 en 1582, brandde de kerk volledig af. De heropbouw begon aan het einde van de 16de eeuw. De kerk kent een bewogen geschiedenis. Haar huidige vorm dateert van 1902. De kerk werd toen ingrijpend hersteld en de westelijke partij werd zelfs volledig verbouwd.

Provincieweg 82, Borsbeke

Sint-Martinuskerk

De vroegste vermeldingen van de Sint-Martinuskerk dateren uit de 10de eeuw. Tot in het begin van de 20ste eeuw behield de Sint-Martinuskerk haar middeleeuws volume. Tussen 1912 en 1914 werd westelijk een neogotische nieuwbouw neergezet. Vandaag is het de hoofdkerk van de parochie Herzele-Houtem.

De Sint-Martinuskerk is een kruiskerk met een deels ommuurd kerkhof. Bij het binnenkomen in de kerk kan je vijf prachtige glasramen bewonderen die tussen 1934 en 1955 werden geschilderd. De torenromp is ongewoon. Elke zijde is op een ander wijze doorbroken met spitsboogvormige galmgaten. 

Sint-Martinus, ook wel bekend als Maarten van Tours, was de bisschop van Tours. De legende gaat dat hij op 15-jarige leeftijd de helft van zijn mantel gaf aan een bedelaar, die een verschijning van Jezus bleek te zijn. Maarten kon maar de helft van zijn mantel geven omdat de andere helft eigendom was van Rome. Zo werd Sint-Martinus het symbool van naastenliefde.

Kerkstraat 37, Herzele

Sint-Getrudiskerk

De oude kerk dateert van de 12de eeuw. In 1635 bouwde men een nieuwe toren. Tussen 1846 en 1848 werd de huidige kerk, die naar het westen is georiënteerd, gebouwd. De kerk is omringd door het kerkhof.

In de kerk staat het bekende Sint-Gertrudisorgel of Van Peteghemorgel. Dit is een barokinstrument, gebouwd in 1835 door Pierre II Van Peteghem, een late nazaat van de beroemde Zuid-Nederlandse gelijknamige orgelbouwers. Op 1 mei 2019 werd dit orgel, nadat het een lange tijd onbespeeld bleef, voor het eerste opnieuw bespeeld door de familie Oelbrandt.

Gertrude of Geertrui van Nijvel was een vrouwelijke abt van de abdij van Nijvel. Ze genoot een zeer godvruchtige opvoeding en werd volgens bronnen bewonderd door de lokale zusters. 

Huigeveldstraat 1, Sint-Antelinks 

Kapellen

Kapel Onze-Lieve-Vrouw der Zeven Weeën

Deze kapel wordt lokaal ook de Boskapel of de kapel Terschreien genoemd. De vroegste vermelding dateert uit 1576. Het jaartal 1781, aangebracht onder een nisje in de gevel verwijst naar een laat 18e-eeuwse verbouwing.

Samen met de omringende leilinden vormt deze kapel vandaag een beschermd monument. De ligging op een heuvel, aan een landelijke weg en in een open landschap draagt bij aan haar uitstraling. De eigenaars, de familie De Winter, zijn de huidige "conservatoren" van dit bescheiden monument. Zij staan in voor het onderhoud en bewaren deze kapel voor de toekomst.

Korrestraat (z/n), Steenhuize-Wijnhuize

Heilige Antoniuskapel

De Sint-Antoniuskapel, een rechthoekige kapel met een rechthoekig koortje onder zadeldaken, werd opgetrokken bij een bron aan het einde van de Sint-Antoniusdreef. Op de chronogram boven de deur, met de tekst “VernIeUWt en herMaeCkt ten koste Van De kerCk Van borsbeke”, kan men het jaartal 1731 ontcijferen. De kapel, die toen aan herstel toe was, gaat ver terug in de tijd en was een druk bezocht bedevaartsoord. Het water uit het achterliggend bronnetje werd een heilzame kracht toegeschreven en gebruikt tegen kwalen bij mens en dier. 

Sint-Antoniusdreef (zijweg van de Provincieweg), Borsbeke

Sint-Rochuskapel

De Sint-Rochuskapel is één van de bekendste kapellen van Herzele en ligt op het kruispunt van de Stationsstraat met de Sint-Rochusstraat / Kruisveldstraat. Deze kapel inspireerde zelfs Brouwerij De Ryck tot het brouwen van hun Rochusbier.

Sint-Rochus was van rijke afkomst en na de dood van zijn ouders gaf hij al zijn materiële bezittingen aan de armen om naar Rome te trekken. Op weg naar Rome zou hij zieke mensen verpleegd hebben, vooral pestlijders. Later zou hij zelf door de pest zijn aangetast, maar genezen zijn door een engel. Dit is de reden waarom hij vaak met een open been wordt afgebeeld. Sint-Rochus verbleef vijf jaar in de gevangenis op verdenking van spionage, maar stierf uiteindelijk de marteldood.

Stationsstraat 107, Herzele